YTRE HAUGLAND
Frå OS SOGA III side 137 – 175
42. YTRE HAUGLAND.
Namnet kjem av haug, og tyder beintfram landet, garden, med haugen eller haugane. Det kann ogso tyda garden på haugane. Begge tydingar høver like godt her.
Uttale: Hau’lann.
Skrivemåtar: Hoighaland (1287, 1427), Haughaland (1288, 1480), Haughalande (1463), Howelandh (1516), Hogelandt (1518), Hoogeland, Haugeland (1519), Frammenes (1521), Hugelandt, Haugland (1563), Huffueland, Hoffland, Hoflaand, Haulaand, Houlandtt, Houffianndt, Høfflanndtt (1591), Hovland, Hugland, Hogland, Høgland, Hegland, Høgeland, Hufland, Hauffland, Holand, Holland.
Haugland ligg sunnanfyre Særvoll på høgdene austanfyre Hauglandsosen. Garden er gamall. Lendermannen Gaute Gauteson på Mel i Kvinnherad åtte noko av garden i 1280 åri og selde då sin part til Munkeliv Kloster i Bergen. Finn Gauteson som åtte resten gav sin part til Lysekloster, som atter makeskifta med Munkeliv, sjå brevi nedanfyre.
Garden var so Munkelivgods til 1662 då han vart seld att og kom seinare i baroniet Rosendal si eiga. I 1931 fekk bygslemennene sjølv kjøpa bruki sine av Oslo universitet som då var eigar.
Or gamle matriklar og teljingar:
1668: Saar 10½ tønder, afler 42 tønder, god ager og eng, med veedskoug till gaardens fornødenhed, tilsagt at plante homblehagge.
1723: Ingen sætter, skoug til fornøden brendefang, tungvinden jord, slet jordart og uvis til korn. Haver ingen næring uden sin gaards aufle. En huusmand som har ingen lejlighed til sæd, men føder en koe, for hvis aarsage hand nu sættes for huusmands skat at betale.
1865: Ytre Haugland med 2 pladse: Har 39 maal dyrket ager og eng, deraf 18 maal godt, 10 maal middels og 11 slet, har 152 maal naturlig england, hvoraf 60 maal godt, 67 maal middels og 25 slet, intet af englandet eller udmarken er dyrkbart. Har skog til husbrug men intet at sælge, et brug føder 4 ungnød og de andre tilsammen 2 kjør og 11½ ungnød ved lyng, af brugene er 5 letbrugte og 5 meget letbrugte, er alle almindelig drevet.
Busetnad og buskap.
| Hus- | Menne- | Hes- | Stor- | Sma- | Gjei- | Svin. | Utsåd | Utsåd | |||
| lydar. | skje. | tar. | fe. | ler. | ter. | korn. | poteter. | ||||
| 1657 | 5 | 46 | |||||||||
| 1668 | 5 | 50 | 10,5 | tun | |||||||
| 1723 | 7 | 2 | 47 | 14 | » | ||||||
| 1800 | 10 | 54 | |||||||||
| 1835 | 11 | 58 | 1 | 42 | 28 | 17 | » | 11 | tun. | ||
| 1865 | 13 | 86 | 80 | 88 | 10 | 10 | 16,5 | tun. | 38 | tun. | |
| 1900 | 13 | 80 | 4 | 50 | 87 | 10 | 24 | hl. | 75,5 | hl. | |
| 1920 | 21 | 89 | 8 | 51 | 73 | 17 | 35,5 | mål | 26 | mål | |
| 1930 | 25 | 111 | 11 | 61 | 139 | 9 | 18,5 | » | 27,2 | » | |
| 1939 | 10 | 69 | 73 | 4 | 2,5 | » | 19,2 | » | |||
YTRE HAUGLAND 1.
Fyrste gong me høyrer um garden er i 1287. Som nemnt framanfyre åtte lendermannen Gaute Gauteson på Mel i Kvinnherad då halve garden saman med systeri Ulvhild.
Han vart kalla Gaute den unge til skilnad frå faren, og hev i kjøpebrevi fenge barontitel. Gaute selde i 1287 ti månads matabol jord i Haugland til Munkeliv Kloater i Bergen, og systeri hadde selt ti månadsmatabol til Munkeliv fyrr. Finn Gauteson, som åtte den andre halvparten, hadde fyrr gjeve sin part til Lyse Kloster som «provent» for at sonen hans Jon skulde få vera i klostret, og i 1288 makeskifta abbed Jon i Lyse Kloster dette med abbed Eirik i Munkeliv Kloster. Lysekloster fekk eit «mandsverk» i garden Nedrehus att for Haugland.
Brevi um Munkeliv sitt kjøp og makeskiftet av ytre Haugland i 1287 og 1288 finns enno, og me prentar dei av nedanfyre. Dei er, som brevi syner, dagsette 12. april 1287 og 12. januar 1288.
bref om Hoighaland
Ollum gudz vinom oe sinom lifuandom oe uidhir komandom peim sem petta bref sea edhir høyra sendir Gautir vngi barun herra Eiriks konungs q. g. oe sina Wer gerom idhir kunnykt at a pui are er lidhnir varo fra burdhar tidh vars herra Jesu Christi m. vettra. cc. vettra lxxxx vettra oe vij vætir aa þuatdæighenom i pascha viko pa skøttom wer herra Eiriki åbota at Munkalifue odhall vart tutugha mata leigho i Hoighalande. tiiu mata boll þat er han køypte af Uluildi syster varre oc þat annat tiiu mata boll er ver seldom honom, þa scall þetta efuinligha liggia vndir Munkliui firir oss oc varom erfuingiom ollnum oe vbornom til alda odhals medh ollum þeim lunnendom er þar hafua til lighat fra forna oc nyiu vttan gardz oc innan oc bættra er at hafua en onn at væra. firirbiodhum ver huariom manne þetta at ryufua edha rofsmen til at fa swa sem þeir vilia ottazst af gudhi hæmd oc af rettom landz høfdhingiom harda ræfsingh. Till sanz vitnisburdhar gafuum wer vart insigle firir þetta bref oc cyrographo varo þesser kaupuattar her i hia. Helgi þrior brodhir Þorgils brodhir Petir brodhir Olafuir Gutthormir gafwe Pall Hialtir Arne griotmestare Geualdir abota frende Rane griotsmidhir oc Kolbein Kalfuir oc margt annara godhra manna.
bref om Haughaland a Framnæae j
Lifuandom oc vidhir komandom ollum gudz vinom oc sinom sendir Joon abote i Lysa oc all conuent q. g. oc sinar pater noster Wer gerom ollum monnum kunnykt at wer gerdhom iordha skifte vidhir herra Eirik abota at Munkalifui i Biorgwin oc brødhir hans j iordhu þerre a Framnæsi ær Haughaland heitir oc herra Finnir Gauzson gaf till var i prouento firir herra Joon son sin i øfra bønom En per fengo oss i mothi nædre hwss pat manzuerk er per køypto af herra Gauta vnga Scall þetta kaupp oc skifte vbrygd halega standa stadhanna i mellom om aldir oc æfwe þui at herra Gauth hefuir skøyt oc trygkt twau manzuerk æuenligha vndir Munkalif swa sem bref hans vattar En ef her kunno nakor brigdhi i at verdha þau sem nw vitha men eighe von til þa sculu hwar aftir at snuazst till sinar eignar var þetta bref gort þa er lidhnir vorw fra burdhar tiidh vars herra Jesu Christi m cc lxxx oc viij vætir Till sanz vitnisburdhar settom wer vart insigle firir þetta cirografo Fabiani oc Sebastiani messo dagh
Haugland er nemnd i Munkeliv sine jordebøker for 1427, 1463 og 1480, men kven som då var busette her fær me ikkje vita.
Jon pa Hogelandt (Jon Haugland) var brukar i 1516. Jon var lensmann i Framnes skipreide, eller Os skipreide som namnet vart på dei tider. Han heitte truleg Jon Sveinson, for i 1521 finn me namnet hans skrive slik: Jon Swentckessen pa Frammenea lenamandt vdoffuer Ewss skibree.
Han selde det året «truff tiill gardens (Bergenhus) behoff» og fekk ½ laup smør som godtgjerdsla for varone. For ei tenesta som han hadde gjort slottsherren på Bergenhus fekk han 4 alner «deuenter vadmell». Av huslyden hans kjenner me berre ein son Ola, s. n. Korlenge Jon var lensmann og kva tid han døydde, veit me ikkje.
Mattias ytre Haugland var brukar i 1563 og åri frametter. Um han var i ætt med Jon, veit me ikkje, men det er sumt som tyder på at han kunde vera gift med ekkja hans. Mattis var ein vyrd mann og var som lagrettemann m. a. med i 1569 og sagde dom i laksesaki på prestegarden, s. O. B. I 217. Mattis hadde bruket til ikr. 1570.
Ola Jonson ytre Haugland vart brukar etter Mattis som kannhenda var stykfar hans. Han hadde halve ytre Haugland likeins som faren hadde havt. Av borni kjenner me ein son Jon, f. ikr. 1570, s. n. Ola Olson på br. 3, f. ikr. 1575, var truleg ogso son hans. Ola døydde ikr. 1590.
Jon Olson ytre Haugland, f. ikr. 1570, vart brukar då faren døydde. Av huslyden kjenner me tvo søner, Ola, f. ikr. 1591, s. br. 4, og Lars, f. ikr. 1595, s. br. 5. Jon var ein vyrd mann og sat godt i det. Han døydde alt i 1617.
Ekkja etter Jon, (me veit ikkje namnet hennar og ho var truleg andre kona hans), hadde so bruket i 3 år. Ho vart då gift att, og bruket vart skift i tvo partar soleis at ho sjølv fekk største parten på 1½ laup smør og sonen den andre parten på 1 laup smørskyld, s. br. 5.
Rasmus ytre Haugland vart gift med ekkja etter Jon i 1620 og fekk storparten av det gamle bruket med kona. Kvar Rasmus var frå, veit me ikkje. Av borni kjenner me berre ei dotter Marta, f. ikr. 1625, g. Jon ytre Moberg, s. y. M. 2. Rasmus sat smått i det og døydde alt i 1628.
Ekkja etter Rasmus hadde so bruket til 1633. Kannhenda vart ho då gift att, s. n.
Ola Olson ytre Haugland, f. ikr. 1606, vart brukar i 1633. Han var kannhenda son åt Ola Olson på br. 3. Um Ola fyrst var gift med ekkja etter Rasmus og fekk bruket på den måten er uvisst, men noko seinare vart han gift med Anna Sæbjørns dtr. Særvoll, f. ikr. 1610. Av borni kjenner me: Kari, f. ikr. 1648, g. Daniel ytre Lekven, s. y. L. 2, Ola, f. ikr. 1650, s. n., Nils, f. ikr. 1652, s. br. 3, f. ikr. 1654, d. 1684, Marta, f. ikr. 1656, g. 1677 Ola Lunde, s. L. 2. Ola sat tolleg godt i det, men han hadde ogso mange utlogor. I 1641 fekk han ei sver bot for å ha stukke ein mann med kniv, og tvo år etter fekk han same slaget for å ha gjort uppstyr på tinget.
Ola fekk ogso utlogor på annan måte. Ei gjenta i ætti hans, Gjertrud Mons dtr., hadde fenge eit barn med son åt Svein Eide, og i 1660 vart Ola og ein bror hans, Johannes Matland, stemnde til tings med krav um at dei skulde fostra upp barnet. Dei meinte seg fritekne for dette, men domen gjekk ut på at Ola og syskeni hans skulde ha barnet kvar si tid tildess det vart vakse. Ola døydde i 1683.
Ola Olson ytre Haugland, f. ikr. 1650, festa bruket etter faren. Han gifte seg fyrste gongen ikr. 1670 med ei som heitte Marta, men som me elles ikkje veit noko um. Ho døydde i 1680, og Ola gifte seg att same året med ei som heitte Barbru Anders dtr. og som då tente på Haugland. Born: Lars, f. 1674, s. n., Ola, f. 1675, s. n„ Ingeborg, f. 1679, g. 1701 Peder Berge, s. B. 1. Ola døydde alt i 1683.
Ekkja Barbru Anders dtr. hadde so bruket i heile 12 år. Ho vart ikkje gift att, trass ho hadde gard, og hev truieg havt eit eller anna lyte som skremde burt friarane.
Lars Olson ytre Haugland, f. 1674, festa bruket etter stykmori i 1695. G. 1697 Barbru Ols dtr. Bjørnen, f. ikr. 1670. Born: Botilda, f. 1697, g. 1733 Nils Storum, s. S. 4, Ola, f. 1703, d. ung. Lars vart heller ikkje gamall, då han døydde alt i 1706. Ekkja flutte frå bruket, og me finn henne ikkje att i Osbygdi.
Ola Olson ytre Haugland, f. 1675, festa bruket då broren døydde. G. 1701 Ingjerd Samsons dtr. Berge, f. ikr. 1670. Born: Samson, f. 1702, s. n., Håkon, f. 1703, d. ung, Marta, f. 1707, g. 1741 Ola Lunden, s. Tømmernes 1. Ola dreiv fiske og sat tolleg godt i det. Likeins som faren og broren fall han tidleg frå, med di han kom burt på sjøen i 1709.
Ekkja Ingjerd Samsons dtr. hadde so bruket eit par år. Det vart no teke so mykje av bruket hennar at det vart det minste på Haugland og berre helvti so stort som dei andre bruki på garden.
Hans Nilsson Røttingen, f. 1692, vart i 1711 gift med ekkja Ingjerd Samsons dtr. og fekk bygsla bruket. Ingjerd døydde i 1732, og Hans let då bruket frå seg til styksonen, s. n., og vart sjølv vilkårsmann. Han gifte seg so att same året med Brita Haktors dtr. Boga frå Fusa, f. p. Gaugstad 1689. Ho døydde i 1747, og Hans gifte seg året etter med Magdela Ols dtr. ytre Haugland, f. 1702. Dei hadde ikkje born. Hans dreiv med sjøen og greidde seg på ein måte til han døydde i 1761. Det vart då sveltihel for ekkja som miste kåret sitt, og ho måtte lita på god manns hjelp tildess ho vart gift att med Anders Storum i 1768, s. S. 3.
Samson Olson ytre Haugland, f. 1702, bygsla farsbruket i 1729 og tok mot bruket då mori døydde i 1732. G. 1730 Guro Jakobs dtr. indre Haugland, f. 1709. Dei hadde ikkje born. I 1734 kom Samson og kona upp i strid med grannen på br. 3, s. d. Samson sat tungt i det, og då kona døydde i 1765, let han bruket frå seg. Han døydde på Lepsøy i 1773.
Kristoffer Kristofferson Austestad frå Fusa, f. 1723, bygsla bruket i 1765. Han hadde fyrr havt eit bruk i Øvredal, s. Ø. 2. G. 1749 Anna Josa dtr. Skjørsand frå Fusa, f. 1727. Born: Kristoffer d. e., f. 1750, d. ug. 1774, Ingeborg, f. 1752, s. br. 7, Hans, f. 1754, g. 1785 Magdela Lyssand, s. indre Haugland 1, Jon, f. 1755, g. b. på Kårevik i Sund, Engjel, f. 1757, g. I Barbru Nils dtr., g. II Malena Anders dtr., b. på plassen Husavik under Snekkevik, Kristoffer d. y., f. 1760, Kari, f. 1762. Kristoffer sat tungt i det då han kom til Haugland og meinte å greida seg betre her enn i Øvredalen, men den voni slog ikkje til. Han hadde bruket på Haugland eitt år og måtte so gjeva det frå seg og ta kår. Kona var ei drivande kvinna, og då mannen døydde i 1774, flutte ho til indre Haugland og bygsla samstundes tvo bruk der, s. i. H. 3. I 1779 vart ho gift att med Bagge Pederson ytre Haugland.
Villum Olson Søvik, f. 1739, bygsla bruket i 1766. Han hadde fyrr vore brukar i Salbuvik, s. S. 1. G. 1764 Ingjerd Ols dtr. ytre Lekven, f. 1742. Born: Ola, f. 1769, s. br. 6, Daniel, f. 1774, s. n., Kari, f. 1776, g. 1794 Nils Olson Storum, Gjertrud, f. 1778, g. 1815 Anders Ferstad, s. F. 2, Guro, f. 1782. 3 born døydde unge. Villum sat sverande tungt i det, og skuldi hans var større enn alt det han åtte. Men han var ein vyrd mann i grendi og var lagrettemann umlag heile si tid. Han og kona døydde umlag samstundes i 1797.
Daniel Villumson ytre Haugland, f. 1774, bygsla farsbruket i 1798. G. 1798 Kari Anders dtr. indre Lekven, f. 1774. Dei fekk 4 born, men dei 3 sønene døydde unge. Einaste barnet som vaks upp var dotteri Anna, f. 1803, s. n. Daniel dreiv mykje med sjøen og greidde seg betre enn fyremennene. Han døydde i 1847 og kona i 1842.
Jakob Olson Ferstad, f. 1798, vart i 1826 gift med Anna Daniels dtr. ytre Haugland, f. 1803, og fekk bygsla bruket etter verfaren. Born: Ola, f. 1827, s. br. 13, Daniel, f. 1829, s. n., Villum, f. 1832, g. 1860 Anna Halhjem, s. H. 1, Hans, f. 1835, g. Guro Gjerde frå Fusa, i Amerika, s. O. B. II 35 og 36, Nils, f. 1838, g. 1867 Kornelia Hans dtr. Hatvik, i Amerika, Anders, f. 1842, g. ei gjenta frå Dønhaug i Kvinnherad, i Amerika, Kari (tvilling), f. 1844, g. Torstein Jakobson Balland, i Amerika, Jakob, f. 1848, g. ei syster åt broren Anders si kona, i Amerika. Tvo born døydde unge. Jakob dreiv med fiske og treskoarbeid og var ein vyrd mann i grendi. Han døydde i 1885 og kona i 1868.
Daniel Jakobson ytre Haugland, f. 1829, bygsla farsbruket i 1861. G. I 1859 Margreta Eivinds dtr. ytre Tuen, f. 1819, d. 1874, g. II 1876 Eli Eivinds dtr. ytre Tuen, f. 1838. Born: Anna, f. 1861, g. 1883 Steffen Grindevoll, s. G. 1, Jakob, f. 1877, s. n., Martin, f. 1880, d. 1896. Daniel var fiskar og treskoarbeidar likeins som faren. Han døydde i 1896.
Ekkja Eli Eivinds dtr. hadde so bruket i heile 10 år. Ho døydde i 1923.
Jakob Danielson ytre Haugland, f. 1877, bygsla bruket etter mori 1906. G. 1906 Serina Lars dtr. Skjeie, f. 1883. Born: Elena, f. 1906, b. Dale i Bruvik. Jakob var bøkkar og steinarbeidar, og hadde ymse tillitsyrke i grendi. Han døydde alt i 1913.
Ekkja Serina Lars dtr. hadde so bruket nokre år.
Tomas Pederson ytre Haugland, f. 1898, vart i 1918 gift med ekkja Serina Lars dtr. og fekk bygsla bruket året etter. I 1931 kjøpte han det av Universitetet som då hadde fenge ytre Haugland i si eiga. Tomas hev vore bøkkar og driv ogso med steinarbeid.
YTRE HAUGLAND 2.
Baard ytre Haugland var brukar og lagde skatt og landskyld av garden i 1516. Skatten vart betalt med smør.
Peder ytre Haugland var brukar i 1519. Magnus Haugland stend ogso skriven som brukar det året, men korleis hopehavet då var, veit me ikkje.
Torbjørn ytre Haugland hadde bruket i 1563 og 1567.
Garden var då skift soleis at br. 1 hadde helvti, og br. 2 og 3 hadde ein fjordepart kvar.
Endre ytre Haugland var brukar i 1591. Han hadde ogso bruk 3 til ikr. 1600 og var soleis brukar av halve garden i 1590 åri. Endre døydde i 1603.
Henrik ytre Haugland vart brukar etter Endre. Han sat smått i det og måtte lata noko av bruket sitt til bruk 3 so at det vart større enn fyrr. Henrik hadde bruket til 1618, Jon Bjoarvik, s. B. 1, var truleg son hans.
Kvar dei ovannemnde brukarane var frå, veit me ikkje.
Mons ytre Haugland bygsla bruket i 1619. Han var truleg son åt Endre som er nemnd ovanfyre. G. 1620 Helga Albrigts dtr. indre Haugland. Mons sat sverande smått i det, og i åri etter 1630 vart han rekna som radt fatigmann og var skattefri. I 1634 måtte han lata bruket frå seg.
Lensmann Ola Jonson ytre Haugland som hadde br. 4 bygsla no ogso dette bruket og dreiv det saman med sitt eige bruk. Sjå um han under br. 4.
Erik Mikkjelson ytre Haugland, f. ikr. 1624, bygsla dette bruket i 1653. Kona som heitte Anna Ols dtr. var fødd ikr. 1621, men kvar ho var frå, veit me ikkje. Av borni kjenner me: Anders, f. 1654, g. 1682 Anna Halhjem, s. H. 1, Paul, f. 1661, g. 1697 Guro Røttingen, s. R. 1. Brita Eriks dtr. som i 1688 vart gift med Jakob Storum, s. S. 1, var tvillaust ogso dotter hans. Erik sat tungt i det og streva hardt for å greida seg. Han døydde i 1684.
Ekkja Anna Ols dtr. hadde so bruket nokre år. Ho døydde i 1696.
Villum Olson Tveit frå Fusa, f. ikr. 1667, bygsla bruket ikr. 1690. G. 1693 Sesilia Nils dtr. Dale frå Fusa, f. ikr. 1665. Born: Nils, f. 1696, Anna, f. 1699, g. 1748 Elling Ellingson Rennesvik frå Hålandsdalen, Svein, f. 1701, g. 1742 Ragnhild Johannes dtr. Håland frå Hålandsdalen. Villum greidde ikkje sitja med bruket, og i 1699 flutte han burt med huslyden.
Johannes Andersson, f. ikr. 1662, bygsla bruket då Villum flutte. Kvar Johannes var frå, veit me ikkje, men det er mest truleg at han var frå Fana eller Bergen. G. 1700 Anna Endres dtr. Opsal frå Fusa, f. ikr. 1660. Dei hadde ikkje born. Johannes sat smått i det likeins som fyremannen. Han døydde alt i 1704.
Ola Paulson Gjerde frå Fusa, f. ikr. 1663, bygsla bruket etter Johannes og vart truleg gift med ekkja hans, Anna Endres dtr. Um han hadde born, veit me ikkje. Det var i åri etter 1700 ialt 6 mann på Haugland som heitte Ola, og det er noko uvisst um det er den eine eller andre eller tridje Ola’n som att imillom hadde eit barn til dåpen. Me kann tru at Ola Paulson hadde tvo born, Eivind, f. 1705, og Marta, f. 1709, som begge døydde unge. Ola fall frå i 1715 og Anna Endres dtr. i 1717.
Jørgen Olson Tveit, f. 1686, bygsla bruket då Ola døydde. G. 1706 Marta Hans dtr. Gaugatad frå Fusa, f. 1686. Jørgen hadde fyrr havt farsbruket sitt på Tveit, s. T. 2, der ein finn meir um han og huslyden hans. Han døydde i 1729 og kona året etter.
Bagge Pederson nedre Vågen frå Strandvik, f. 1671, bygsla bruket i 1729. G. I 1702 Magdela Alvs dtr. Skår frå Strandvik, f. 1663, d. 1709, g. II 1710 Elsa Anders dtr. Litledale frå Kvinnherad, f. 1671. Bagge kom ikkje til Haugland med di han vart sjuk og døydde same året som han hadde bygsla. Um sonen Peder, s. n.
Peder Baggeson nedre Vågen frå Strandvik, f. ikr. 1711, bygsla bruket då faren døydde. G. I 1734 Guro Lars dtr. Sørstrønen, f. 1706, d. 1768, g. II Malena Johannes dtr. Tveit, f. ikr. 1735. Born: Jørgen, f. 1737, g. 1758 Gunhild Særvoll, s. S. 1, Kari, f. 1741, g. 1767 Jørgen ytre Moberg, s. y. M. 4, Magdela, f. 1744, g. 1770 Peder Særvoll, s. S. 1, Bagge, f. 1750, g. 1779 Anna indre Haugland, s. i. H. 3, Johannes, f. 1771, dreng i Kvalesund, Guro, f. 1776, g. 1799 Ola Andersson Halhjem. 5 born døydde unge. Peder sat smått i det og streva hardt for å greida seg. I 1741 måtte han lata ein part av bruket frå seg, s. br. 8. Men han var ein vyrd mann i bygdi, var lagrettemann gjenom 30 år og fast stemnevitne hjå Rosendalslensmannen. I 1771 møtte alle Hauglandsmennene med Peder Baggeson i brodden til tinget på Terøyi og krov ytre Haugland fredlyst. Både grannar og folk frå andre kantar slepte beisti sine i Hauglandsmarki, både på fastlandet og i øyane, og beitet vart snaudgnage til stor skade for Hauglandsbøndene. Retten gjekk med på kravet, og heile ytre Haugland vart fredlyst. – Peder døydde i 1778.
Ekkja Malena Johannes dtr. hadde so bruket nokre år.
Ola Olson Øpstad frå Fusa, f. ikr. 1758, vart i 1782 gift med ekkja Malena Johannes dtr. og fekk bygsla bruket. Dei hadde ikkje born. Ola vart ikkje gamall. Då han ein dag um hausten 1792 var i skogen for å hogga skav-ved, fall han ned or eit tre og slog seg ihel. Ekkja gav straks etter bruket frå seg og tok kår. Ho døydde ikr. 1812.
Anders Knutson indre Netland (Graah) frå Kvinnherad, f. 1749, bygsla bruket etter Ola. Anders var flutt til Haugland sumaren 1789 for å styra eit anna bruk på garden, men då Ola fall frå, fekk han bygsla bruket etter han. G. I ikr. 1780 Kari Heljes dtr. Hjelmeland frå Kvinnherad, f. 1746, d. 1789, g. II 1789 Magnhild Mons dtr. Lien frå Kvinnherad, f. 1749, d. 1790, g. III 1791 Brita Ols dtr. Storum, f. 1766. Born: Knut, f. 1786, g. I 1818 Malena Gitles dtr. Hjartnes frå Strandvik, g. II 1820 Henrikka Eriks dtr. Bakke, b. Hovland i Tysnes, Kari d .e., f. 1792, d. 1810, Ola, f. 1794, g. 1832 Brita Hauge, s. Klyva 1, Anders, f. 1797, s. n., Jon, f. 1800, g. 1835 Agata Sundøy, s. S. 6, Johannes, f. 1802, Mari, f. 1806, g. 1838 Bagge indre Haugland, s. i. H. 1, Kari d. y., f. 1811, d. ug. Anders dreiv med sjøen og sat godt i det. I 1786 kjøpte han ein part i sagi på Skjeie og hadde denne so lenge han livde. Anders var skyttar, og då han og eit par av grannane ein dag um hausten 1793 hadde vore på dyreskyttri i Klosterskogane, vart dei knipne. Ola Arneson vart frikjend av retten, men Anders og dei andre måtte leggja kvar tvo dalar i bot. Anders døydde i 1832 og Brita i 1831.
Anders Andersson ytre Haugland, f. 1797, bygsla bruket etter faren i 1825. G. 1822 Marta Nils dtr. Dale frå Kvinnherad, f. 1793. Born: Anders, f. 1822, s. n., Kari, f. 1825, g. 1867 Eivind Andersson Halhjem, Margreta, f. 1828, g. 1875 Svein Garvik, s. Balland 2, Nils, f. 1830, arbeidar på Os prestegard, (d. 1866), g. 1862 Olina Kristians dtr. Kuven, Brita, f. 1837, g. 1868 Nils Ulven, s. Balland 2. Ei gjenta døydde ung. Anders dreiv fiske likeins som faren. Han og kona døydde begge i 1840.
Anders Andersson ytre Haugland, f. 1822, bygsla farsbruket i 1841. G. I 1841 Ragna Anders dtr. Helland frå Fusa, f. 1795, d. 1873, g. II 1873 Brita Johannes Røttingen, f. i Bjørnen 1825, som fyrr hadde vore gift med Kristoffer Røttingen, s. R. 4. Anders dreiv med fiske og treskoarbeid. Han døydde i 1904 og Brita i 1903.
Ola Nilsson ytre Moberg, f. 1854, som var son åt Brita Johannes dtr. i hennar fyrste giftarmål på Moberg, vart brukar saman med stykfaren. G. 1877Anna Nils dtr. Storedale frå Kvinnherad, f. ikr. 1850. Born: Bertina, f. 1878, d. ung, Anna, f. 1880, Nils, f. 1882. I 1884 flutte Ola frå Haugland med huslyden og reiste til Amerika, s. O. B. II 37.
Peder Paulson ytre Moberg, f. 1842, bygsla bruket i 1885. G. I 1866 e. Marta Engjels dtr. indre Haugland, f. 1816, d. 1875, g. II 1882 e. Larsina Hans dtr. Gjeiterøy, Lepsøy, f. 1834, d. 1894, g. III 1896 e. Anna Margreta Anders dtr. Ytre Haugland, f. Halhjem 1856. Born: Tomas, f. 1898, s. br. 1. Peder hadde fyrr havt eit bruk på indre Haugland, s. i. H. 3, og hadde dei siste åri vore busett i Gjeiterøy, s. Lepsøy 12. Då Peder i 1896 vart gift siste gongen, flutte han til eit anna bruk på garden, s. br. 5, der ein finn meir um han.
Ola Jonson indre Tuen, f. 1871, bygsla bruket i 1897. G. 1897 Hansina Ols dtr. Gjeiterøy (Lepsøy), f. 1868, som var dotter åt Peder Paulson si andre kona frå fyrste giftarmålet hennar. Born: Ragnvald, f. 1900, s. n., Larsina, f. 1902, g. 1938 gardbrukar Ola O. Nygard frå Tromsøysund, Jon, f. 1905, g. ei irsk gjenta, i Amerika, Laura, f. 1906, g. 1929 mekanikar Svein Paulson Sælen, s. Osøyri 36, Ingeborg, f. 1907, g. 1938 Arne Lauritson Sandal frå Fana, Gunhild, f. 1908, g. 1933 pedel Hans Prestø frå Manger, b. Osøyri, Oliver, f. 1912, trearbeidar. Tvo gutar døydde tidleg. Ola hev vore bøkkar og trearbeidar. Kona døydde i 1937.
Ragnvald Olson ytre Haugland, f. 1900, kjøpte farsbruket i 1931 og hev det no. G. 1935 Gudrun Karls dtr. Totland, Gjersvik, frå Tysnes, f. 1907. Ragnvald er bøkkar og trearbeidar.
YTRE HAUGLAND 3
Anders ytre Haugland var brukar her i 1519. Me finn han nemnd berre dette året.
Torstein ytre Haugland hadde bruket i 1521. Han og Lars indre Haugland fostra um vinteren 1520 – 21 tre stutar ihop for lensherren på Bergenhus og fekk 15 alner færisk vadmål som fosterløn for stutane.
Mattis Haugland var brukar her i 1563. Det var då ogso ein Mattis på bruk 1, og kannhenda er det same mannen som hadde begge bruki. Etter skattelistone lyt ein likevel tru at det då var tvo Mattisar på ytre Haugland.
Kvar Mattis og fyremennene hans var frå, veit me ikkje.
Endre ytre Haugland, som hadde bruk 3, stjorna ogso dette bruket i 1590 åri.
Ola Olson ytre Haugland, f. ikr. 1575, bygsla bruket ikr. 1600. Um Ola var frå Haugland er uvisst, men det er mykje truleg at han var son åt Ola Jonson på br. 1. Kven kona hans var, veit me ikkje. Av borni kjenner me berre sonen Ola, f. ikr. 1606, s. br. 1. Ola fekk noko tillegg på bruket sitt so det vart mykje større enn br. 2. Ola døydde i 1615.
Mikkjel ytre Haugland vart brukar i 1616, truleg på den måten at han då vart gift med ekkja etter Ola. Ho døydde, og Mikkjel vart gift att ikr. 1645 med ei som heitte Brita. Kvar ho var frå, veit me ikkje. Av borni kjenner me: Erik, f. ikr. 1624, s. br. 2, Ola, f. ikr. 1626, s. br. 6, Dordi, f. ikr. 1628, g. 1670 Peder Ferstad, s. F. 4, Gunhild, f. ikr. 1630, d. ug. 1672, Marta, f. ikr. 1632, ug., Eli, f. ikr. 1634, Ingebrigt, f. ikr. 1636, s. n., Lars, f. ikr. 1648. Mikkjel dreiv med sjøen og greidde seg tolleg godt den fyrste tidi. Men det gjekk nedover med han, og etter 1640 vart han rekna som fatigmann. Han døydde i 1658.
Ingebrigt Mikkjelson ytre Haugland, f. ikr. 1636, bygsla bruket etter faren. G. ikr. 1658 Marta Endres dtr. ytre Lekven, f. ikr. 1640. Born: Mikkjel, f. 1660, Nils, f. 1662, s. n., Ingebrigt, f. 1666, Gunhild, f. 1673, Ola, f. 1680. Tvo born døydde unge. Det var sverande smått for Ingebrigt likeins som for faren, og borni måtte fara ut or heimen etterkvart som dei vaks upp. Ingebrigt hadde for få beist på bruket, og han måtte leiga kjyr av andre. I 1670 hadde han leigt ei ku av ei kona Gunhild Nils dtr., men kui dauda, og Gunhild tok Ingebrigt for retten. Både karar og kvinnor på ytre Haugland kunde prova at kui gjekk sjuk heile sumaren og dauda Larsok-tider av vatersott. Gunhild fekk berre ein dalar for kui, resten måtte ho rekna som tap «på naturens vegne». Ingebrigt døydde alt ikr. 1680 og kona i 1694.
Nils Ingebrigtson ytre Haugland, f. 1662, bygsla bruket då faren døydde. Han sat like tungt i det som faren og greidde ikkje sitja med bruket. I 1686 let han det frå seg og reiste or bygdi.
Nils Olson ytre Haugland, f. ikr. 1652, bygsla bruket i 1686. G. 1685 Brita Endres dtr. ytre Lekven, f. ikr. 1658, som var syster åt gamlekona på bruket, s. o. Dei hadde ikkje born. Nils døydde i 1709.
Ekkja Brita Endres dtr. hadde so bruket i heile 11 år.
Jørgen Hansson Hamarhaug frå Tysnes (no Kvinnherad), f. 1687, bygsla bruket i 1720. G. i Ølve 1719 Guro Jakobs dtr. Terøyi frå Kvinnherad, f. p. Hamarhaug ikr. 1690. Dei var barnlause. Jørgen sat tungt i det, men greidde sitja med bruket til han døydde i 1729.
Ekkja flutte frå bruket året etter.
Då Jørgen døydde i 1729, hadde han på tunet: Ei hors (merr) og eit horsføl, 5 kjyr, verd frå 1½ til 2½ dalar kvar etter aldren, ei kviga, ein kalv, ein galte og 2 sauer. Av sjøreidskaper hadde han: Tvo færingsbåtar, eit segl, eit sett havsildegarn, eit småsildegarn, 2 par småfiskelinor, eit snøre med stein og eit vadbein. Av sylvsaker hadde han berre eit signet, men han hadde godt med klær: Ei kufta, ei stryskjorta, tvo kvite ullskjortor, ei raud kyrkjeskjorta, ei svart brok, ei kvit underbrok, ei skinnbrok, ei skinntrøya og eit par grå sokkar.
Erik Jørgenson indre Moberg, f. 1703, bygsla bruket i 1731. G. 1731 Synneva Johannes dtr. øvre Rød, f. ikr. 1694. I 1734 kom Erik upp i ein leid floke. Han var fyrst i slagsmål med grannen Samson på br. 1, og dei gav einannan dugeleg dengsla. Etterpå kom kjerringane deira i basketak, og i dette basketaket hadde kona åt Samson, etter Erik si fråsegn, «bandet presten og hans kjeriste (kona)». Dette var ei grov skulding, og både Erik og Samson og konone kom for retten. Erik kunde ikkje prova at grannekona hadde sagt noko vondt um prestefolket, og forvaltaren krov no at han skulde leggja ei sver bot på 18 lodd sylv, avdi «han søgte leilighed til at sætte splid mellem præsten og hans menighed og mellem præsten og hans kjeriste». For valtaren krov likeins at Samson skulde leggja ei bot av 6 lodd sylv avdi han hadde gjeve Erik pryl og «ved sit angreb i Eriks bryst derved har betaget retten den myndighed som den haver». Begge karane bad um godt ver og løyve til å forlika seg. Etter fyrst å ha gjeve dei ei sver skjennepreik gjekk forvaltaren med på forlik, og dei slapp å leggja meir bot enn nokre dalar i sakskostnad. Året etter flutte Erik til øvre Rød, der han fekk bygsla farsbruket åt kona si, s. ø. R. 1, og ein finn meir um han og huslyden hans der.
Nils Jonson Halhjem, f. 1709, bygsla bruket i 1735 då Erik flutte. G. 1736 Barbru Ols dtr. Solbjørg frå Samnanger, f. 1716. Born: Jon, f. 1737. Nils vart ikkje gamall då han døydde alt i 1739.
Arne Olson Røttingen, f. 1719, vart i 1740 gift med ekkja Barbru Ols dtr. og fekk bygsla bruket same året. Barbru døydde på barseng i 1741, og Arne gifte seg att året etter med Helga Peders dtr. indre Haugland, f. 1717. Av 10 born vaks 5 upp: Marta, f. 1744, g. 1767 Lars Kuven, s. K. 2, Ola, f. 1747, g. 1783 Ingeborg Kristoffers dtr. Ytre Haugland, s. br. 7, Barbru, f. 1751, s. n., Kari (tvilling), f. 1754, g. 1782 Nils Morteinson indre Moberg, Brita, f. 1760, g. 1788 Peder Lunde, s. L. 2. Arne streva hardt for å greida seg dei fyrste åri, men han var ein drivande kar og arbeidde seg godt fram tilslutt. Han døydde i 1799 og Helga i 1780.
Størk Andersson ytre Haugland, f. 1749, vart i 1780 gift med Barbru Arnes dtr. Haugland, f. 1751, og fekk bygsla bruket etter verfaren. I 1782 fekk dei ei dotter Anna, g. 1810 Peder Lunde, s. L. 2. Størk dreiv med sjøen og greidde seg tolleg godt i dei nokre åri han hadde bruket. Han var lesekunnig og hadde i huset ein Møllers huspostill som ved skiftet vart verdsett til 1½ dalar eller eit halvt kuverd. Størk døydde alt i 1783.
Ekkja Barbru Arnes dtr. hadde so bruket eit par år.
Knut Eilivson Hauge frå Kvinnherad, f. 1755, vart i 1786 gift med ekkja Barbru Arnes dtr. og fekk same året bygsla bruket. Barbru døydde i 1796, og Knut gifte seg att året etter med Ingeborg Ols dtr. Skåtun frå Strandvik, f. 1754. Born: Størk, f. 1787, sjømann, g. I 1830 i Bergen, g. II 1833 Birgitte Sofie Bergesen, g. III 1842 Gjertrud Torsteins dtr. frå Luster, b. Bergen, f. 1790, s. n., Nils, f. 1796, g. 1820 Mari Lepsøy, s. L. 6. Ein gut døydde ung. Knut var uheppen og fekk eit barn med ei gjenta frå Tuen, som tente hjå grannen på br. 4, medan fyrste kona livde. Han vart dømd til å leggja 24 dalar i bøter for brotet. Dette var mykje meir enn alt han åtte, og han vart no ei tid radt fatigmann. Men Knut var ein drivande kar, han arbeidde seg fram etterkvart og sat tolleg godt i det då han døydde i 1814. Kona døydde 96 år gamall i 1848.
Arne Knutson ytre Haugland, f. 1790, bygsla bruket etter faren. G. i Bergen 1813 Brita Ols dtr. Haga frå Fusa, f. 1781. Born: Størk, f. 1814, sjømann, Knut d. e., f. 1816, sjømann, Brita, f. 1818, s. br. 12, Knut d. y., f. 1821, s. n., Barbru, f. 1826, (son: Arne Hermansen, gasverksarbeidar, b. Bergen, g. 1884 Metta Peders dtr. Togstad frå Verdal). Arne dreiv med sjøen likeins som faren. Han døydde i 1850 og kona i 1872.
Knut Arneson ytre Haugland, f. 1821, bygsla farsbruket i 1850. G. 1849 Ragnhild Samsons dtr. Gjemdal, f. 1799. Dei hadde ikkje born. Knut dreiv mindre med sjøen enn faren og bestefaren. Han døydde i 1882 og kona i 1880.
Ola Olson indre Drange, f. 1849, bygsla bruket i 1874. G. 1873 Maria Engjels dtr. Askvik, f. 1851. Born: Engjel, f. 1875, s. n., Agata f. 1878, syerske, no meierske, Ola, f. 1881, i Amerika, Maria, f. 1885, i Amerika, Johannes, f. 1888, i Amerika, Olina, f. 1895, i Amerika. Tvo gutar døydde tidleg. Ola var båtbyggjar og er truleg ein av dei som hev bygt flest båtar i Os. Han var med i ymse kommunalt arbeid og hadde fleire tillitsyrke i bygdi. Ola døydde i 1930 og Maria i 1908.
Engjel Olson ytre Haugland, f. 1875, vart brukar etter faren og kjøpte bruket i 1931. G. 1903 Maria Simons dtr. Bjørnevik (Bjørnen), f. 1879. Born: Sofia, f. 1904, hushjelp, Ola, f. 1905, i Amerika, Borghild, f. 1906, g. 1931 gardbrukar Ragnvald Olaison Knarvik i Lindås, Maria, f. 1908, g. 1936 bøkkar Lars Matland, b. Haugland, Ingvald, f. 1910, båtbyggjar og hev kloggefabrikk, g. 1932 Johanna Pauls dtr. Sælen, (born: Ester, f. 1933, Einar, f. 1935), Simon, f. 1912, s. br. 25, Kristina, f. 1914, Johannes, f. 1916, trearbeidar, g. 1938 Gjertrud Anders dtr. Lunde, b. Lunde, Bjarne, f. 1920, trearbeidar. Eit barn døydde i ung alder. Engjel er båtbyggjar likeins som faren. Han hev vore med i ymse kommunalt arbeid og var medlem av heradstyret 1929 – 31.
YTRE HAUGLAND 4.
Ola Bjørnson ytre Haugland er nemnd i 1605 og vart fyrste brukar her. Han var truleg son åt Bjørn Røttingen. Kven han var gift med, veit me ikkje, men ein kann rekna med at han var gift med ei Hauglandsgjenta då han fekk bygsla her. Av borni kjenner me berre Lars indre Haugland, f. ikr. 1618, s. i. H. 2. Um Eivind og Lars, s. n. Ola var skyss-skaffar i bygdi og var ein vyrd mann. Han døydde i 1626.
Ekkja etter Ola hadde so bruket eit par år.
Ola Jonson ytre Haugland, f. ikr. 1591, bygsla bruket i 1629. Kona heitte Kari, og ho var tvillaust ekkja etter Ola Bjørnson. Etter det me kann skyna var Ola gift tvo gonger. Av borni kjenner me: Størk, f. ikr. 1630, s. br. 5, Kari, f. ikr. 1632, g. Anders indre Haugland, s. i. H. 3. Lars Olson Hauge, s. H. 1, er ogso uppgjeven å vera son åt Ola, men då han tykkjest vera fødd ikr. 1620 er han kannhenda son åt fyremannen på bruket og halvbror åt Størk og Kari. Det same gjeld Eivind Olson indre Haugland, s. i. H. 1. I 1664 skreiv Ola Jonson og «hans børn», Eivind, Lars og Størk, frå seg ein odel på Storum, og det skulde prova at dei alle var sønene åt Ola Jonson. Kva som er rett i dette høvet veit me ikkje.
Ola vart lensmann i 1630 og hadde yrket til 1652, då det vart tilsett serskilde lensmenn for «lehnets gods» og for Lyseklostergodset, s. O. B. I 550. Ola var ein velstandsmann som hadde pengar ute på renta, og han åtte m. a. ogso eit bruk i Storum som han selde i 1664 til Aksel Mowatt på Hovland. I 1634 bygsla han ogso br. 2, s. d. Han dreiv bruki sine godt og i 1645 hadde han soleis 3 vaksne drengjer og ei taus på gardsarbeidet. Ola heldt tingstova for Osbygdi og hadde ogso eit hus eller rom til å setja fangar inn i. I 1656 skulde han ta vare på ei kvinna frå Bergen, men ho rømde frå han. Ola gav ikkje rett vitnefråsegn um dette, og for det måtte han leggja ei sver bot av 20 dalar (10 kuverd). Han døydde i 1669.
Ola Paulson Halhjem, f. ikr. 1636, bygsla bruket i 1670, og vart då gift med ei som heitte Kari. Ho var anten ekkja etter lensmann Ola Jonson eller ei dotter hans. Kari døydde i 1675, og Ola vart gift att med ei som me ikkje veit namnet på. Ho døydde ikr. 1695, og Ola gifte seg att i 1697 med Marta Anders dtr. For frå Fusa, f. 1671. Marta vart ikkje gamall då ho døydde i 1705, og Ola gifte seg att i 1707 med Anna Johannes dtr. nedre Rød, f. 1669. Born: Paul, f. 1679, s. n., Dag, f. 1681, Sigrid, f. 1698, d. ug. 1749, Magdela, f. 1702, s. br. 1. 4 born døydde unge. Ola dreiv med sjøen og greidde seg godt. Han døydde i 1709 og Anna i 1717.
Paul Olson ytre Haugland, f. 1679, bygsla bruket etter faren. G. 1704 Kristi Ols dtr. øvre Rød, f. 1675. Born: Ola, f. 1705, s. n., Lars, f. 1708, g. 1731 Kari Sørstrønen, s. S. 3, Hans, f. 1709, s. br. 9, Nils, f. 1713, g. 1740 Kari indre Lekven, s. i. L. 3. Ein gut døydde tidleg. Paul var ein drivande kar og sat godt i det. Han åtte m. a. eit sylvbelte med 22 firkanta og 4 runde sylvståler (plator) og med «sprude og spænde». Beltet var verdsett til 8 dalar, lik verdet av 3 kjyr. Paul skulde ha pengar hjå ei ekkja i Kvalesund, Margreta Hans dtr., og då han krov henne etter pengar hadde ho ikkje. Margreta tok Paul for retten i 1718, «formedelst han haver komet i hendes huus og hende overfalt med bandning og skieldning». Paul sa at stemnemålet var ulovleg avdi lensmannen hadde stemna han ein sundagsmorgon fyrr soli gjekk upp, og berre 10 dagar fyrr tinget. Lensmannen måtte sanna dette og saki fall burt. Sjå vidare um Paul under br. 9.
Ola Paulson ytre Haugland, f. 1705, bygsla halve farsbruket i 1726. Faren hadde sjølv den andre halvparten til 1744 då sonen Hans fekk den og skipa nytt bruk, s. br. 9. Ola vart gift 1730 med Torsteins dtr. Storum, f. 1692. Ho døydde i 1744 og Ola gifte seg att året etter med Marta Peders dtr. Berge, f. 1714. Born: Peder, f. 1746, d. ug. 1773, Anna, f. 1749, s. n., Ingeborg, f. 1753, s. br. 5. Ola dreiv med sjøen og sat godt i det likeins som faren. Han døydde alt i 1754.
I 1745 måtte Ola og alle dei andre bøndene på Haugland, Halhjem og Bjørnen for retten. Det var skipa til eit ulvejag i Os, og presten hadde tvo gonger lese kunngjering um dette frå preikestolen i Oskyrkja. Rosendal sine leiglendingar på Søre Neset møtte ikkje til ulvejaget, avdi dei påstod at det ikkje var rett «ordineret», og måtte difor for retten. Dei slapp leggja bøter og lova å vera med i næste ulvejag.
Peder Pederson indre Haugland, f. 1730, vart i 1755 gift med ekkja Marta Peders dtr. og bygsla bruket. Dei fekk ei dotter som døydde ung. Peder hadde notbruk saman med grannen Anders på br. 5 og tvo andre karar på Søre Neset. I 1763 hadde dei kasta sild i Hauglandsosen og betalte halve landsluten for kastet med 3 dalar til indre Haugland. Den andre helvti som fall på ytre Haugland rekna dei til seg sjølv. For dette tok grannane på br. 3og 6 dei for retten, men Peder og Anders møtte ikkje, og tilslutt fall saki burt. Peder let garden frå seg alt i 1777 men livde lenge etter den tid. Han døydde i 1805 og kona i 1795.
Eivind Jonson indre Lekven, f. 1755, vart i 1777 gift med Anna Ols dtr. ytre Haugland, f. 1749, og fekk same året bygsla bruket etter vermori og siste mannen hennar. Dei fekk 7 born, men berre tvo gutar vaks upp: Jon (tvilling), f. 1779, s. n., Ola, f. 1790, s. br. 10. Eivind dreiv med notbruk likeins som fyremannen. I 1799 let han halve bruket frå seg til sonen, s. n., men hadde sjølv resten til 1815, s. br. 10. Då yngste sonen var ute i ufredsåri 1809 – 11 søkte Eivind um å få han heimatt, s. O. B. I 522. Eivind døydde ikr. 1830.
Jon Eivindson ytre Haugland, f. 1779, bygsla halve farsbruket i 1799. G. 1804 Guro Ols dtr. Heggland, f. 1780. Dei fekk 11 born, men berre 3 vaks upp: Anna, f. 1809, d. ug. 1841, Kari, f. 1813, g. 1835 Hans Røttingen, s. R. 6, Ola, f. 1816, s. n. Jon dreiv fiske og var ogso båtbyggjar. Han døydde i 1834.
Ekkja Guro Ols dtr. hadde so bruket nokre år. Ho døydde i 1853.
Ola Jonson ytre Haugland, f. 1816, bygsla bruket etter mori i 1838. G. 1839 Kari Ols dtr. Mobergslien, f. 1815. Born: Johanna, f. 1839, d. ug. 1863, Anna, f. 1844, d. ug. 1930, Ola, f. 1847, s. n., Brita, f. 1849, g. 1879 Johan Os, s. Røttingen 9, Jon, f. 1852, g. 1889 Larsina Sundøy, s. Røttingen 19, Guro, f. 1855, g. 1880 Elias Døsen, s. ytre Drange 7, Kari, f. 1860, g. 1883 Jon Røttingen, s. R. 2, Eivind, f. 1863, g. 1892 Helga Ferstad, s. F. 6. Tvo born døydde unge. Ola dreiv fiske likeins som faren. Han døydde i 1898 og kona i 1900.
Ola Olson ytre Haugland, f. 1847, bygsla farsbruket i 1882. G. 1875 Ingeborg Anders dtr. Halhjem, f. 1849. Born: Ola Andreas, f. 1876, s. n., Marta, f. 1879, g. 1910 fabrikkarbeidar Ola Olson Aadland frå Fusa, b. Samnanger, Kari, f. 1881, g. 1915 Arne Lunde, s. L. 19, Anders, f. 1884, i Arnerika, s. O. B. II 37, Johannes, f. 1888, g. 1914 Ragnhild Lunde, s. L. 18, Ingvald, f. 1891, i Amerika, Halvard, f. 1894, s. br. 16. Ola dreiv med bygningsarbeid o. l. Han hadde fleire kommunale tillitsyrke og var m. a. medlem av heradstyret 1885 – 1889. Ola døydde i 1922 og Ingeborg i 1920.
Ola Andreas Olson ytre Haugland, f. 1876, bygsla farsbruket i 1906 og kjøpte det av Universitetet i 1931. G. 1901 Gerhardina Ols dtr. Helland frå Fusa, f. 1877. Born: Olav, f. 1902, i Amerika, s. O. B. II 38, Edvin, f. 1903, bygningsmann, g. 1934 Astrid Anders dtr. Lunde, (Born: Olaf, f. 1935, Arvid, f. 1937), Anna, f. 1907, g. 1935 motorbåtmann Birger Olson Hjertholm, Skjeie, Ingebjørg, f. 1909, g. 1931 Ingolf Røttingen, s. R. 39, Hilda, f. 1914, b. Dale i Bruvik, Olaug, f. 1917, Fredrikka, f. 1919, Harald, f. 1924. Ola er bygningsmann og driv sagbruk. Han hev havt mange kommunale yrke og vore medlem av fleire styre, er skyns- og domsmann og var med i heradstyret 1911 – 1922.
YTRE HAUGLAND 5.
Lars Jonson ytre Haugland, f. ikr. 1595, vart fyrste mann på bruket her, då det vart skilt ut frå dei andre bruki på garden ikr. 1620. Kona hans heitte Marta, og det er alt det me veit um henne. Lars sat sverande smått i det, og dei fleste åri vart han rekna som radt fatigmann. Han døydde ikr. 1650.
Størk Olson ytre Haugland, f. ikr. 1630, bygsla bruket etter Lars. Størk vart fyrst gift ikr. 1648 med ei som heitte Magdela og som truleg var dotter åt Vinajans Lepsøy. Ho døydde i 1680 åri, og Størk gifte seg att i 1688 med Anna Anders dtr. indre Haugland, f. 1663. Anna døydde alt i 1693, og Størk gifte seg att tvo år etter med Kristi Endres dtr. ytre Lekven, f. ikr. 1636. Av borni kjenner me: Vinajans, f. 1649, s. n., Guro, f. ikr. 1651, g. 1688 Daniel ytre Lekven, s. y. L. 2, Kari, f. ikr. 1653, g. 1673 Simon Hovland, s. H. 1, Marta, f. ikr. 1655, g. 1673 Ola Hovland, s. H. 2, Ola, f. ikr. 1657, s. br. 6, Jakob, f. 1664, gift og død fyrr 1706, Jon, f. 1666, s. br. 6, Agata, f. 1668, d. ug. 1696, Villum, f. 1670, d. ug. fyrr 1706, Sissela, f. 1672, d. ug. 1700.
Størk dreiv med skogarbeid og selde timber og andre trevaror til skotteskipi. I 1665 då han dreiv lite, selde han for 4 ort. Han sat sverande tungt i det og hadde vandt for å greida seg på garden. Men han var ein mykje vyrd mann i bygdi. Han var lese- og skrivekunnig og førde jamt ordet på tinget for bøndene i Osbygdi. Det gjorde at han i 1700 vart sett til lensmann for Rosendalgodset i Os og Strandvik skipreider. Størk var då over 70 år gamall og lite skikka for lensmannsyrket, som han likevel hadde til 1706 då han døydde. Kona Kristi døydde alt nokre vikor etter giftarmålet sitt i 1695.
Vinajans Størkson ytre Haugland, f. 1649, bygsla farsbruket ikr. 1690. G. 1682 Eli Mattias dtr. Sørstrønen, f. p. indre Haugland ikr. 1655. Born: Ola, f. 1683, s. n., Magdela, f. 1685, g. 1707 Kristoffer Nilsson ytre Lekven. 3 døtre, som alle heitte Anna, døydde unge. Magdela og mannen Kristoffer var busette på bruket hjå Vinsjans til dei begge døydde i 1715. Einaste sonen deira, Størk, f. 1708, døydde ugift i 1732. Vinsjans dreiv med fiske, men sat tungt i det likeins som faren. Han døydde alt i 1698.
Ekkja Eli Mattias dtr. hadde so bruket nokre år. Ho fall frå ikr. 1720.
Ola Vinsjansson ytre Haugland, f. 1683, bygsla bruket etter mori. G. I 1707 Elsebet Nils dtr. ytre Lekven, f. 1683, d. 1729, g. II 1729 Mari Ols dtr. Årsbø, f. ikr. 1707. Born: Gjertrud, f. 1708, s. br. 7, Anna, f. 1712, s. n., Vinsjans, f. 1716, s. br. 8, Paul, f. 1721, d. 1735, Ingeborg, f. 1723, g. 1755 Helje Kuven, s. Klyva 2, Magdela, f. 1726, d. ug. 4 døtre døydde unge. Ola dreiv med sjøen likeins som faren og greidde seg tolleg godt.
Ytre Haugland var i hans tid skift soleis: Bruk 4 hadde 4 sekstandepartar av garden, bruk 2, 5 og 6 hadde kvar 3 sekstandepartar, bruk 3 hadde 2 sekstandepartar og bruk 1 hadde berre 1 sekstandepart. Då det kom fleire bruk på garden seinare, vart storleiken skipla.
I 1732 vart Ola sitt bruk skift i tvo partar og eldste dotter hans fekk eine parten, s. br. 7. Ola døydde i 1754 og Mari i 1746.
Anders Halvardson Rein frå Strandvik, f. 1722, vart i 1747 gift med Anna Ols dtr. ytre Haugland, f. 1712, og fekk same året bygsla den parten av bruket som verfaren hadde att. Born: Marta, f. 1748, d. 1763, Størk, f. 1749, s. br. 3, Halvard, f. 1751, g. 1777 Kari Søvik, s. S. 3. Anders dreiv med sjøen og hadde notbruk saman med grannen Peder, s. br. 4. Den 28. januar 1774 låg Anders med notbruket sitt ved Tynneviki i Sund og hadde gjort eit kast som han selde til jakteskipparen Peder Leirvik. Då Peder talde upp fisken som fylgde med i kastet, var det tvo småfiskar, og Peder rekna dei som ein fisk ihop. Anders vart sinna for dette og kalla Peder ein tjuv og kjeltring som stal fisk frå dei fatige bøndene. Dette fall i god jord hjå fiskarane som ikkje var blide på uppkjøparen, og for å verja seg tok kjøparen Anders for retten. Saki hadde gjenge i 3 år då Anders tilslutt bad um godt ver og forlikte seg med Peder Leirvik. Anders døydde i 1800 og kona i 1790.
Asbjørn Andersson Halhjem, f. 1764, bygsla bruket i 1783. G. I 1783 Ingeborg Ols dtr. ytre Haugland, f. 1753, d. 1788, g. II 1789 Gjertrud Tormunds dtr. Ferstad, f. 1769. Asbjørn hadde ialt 18 born, men 9 av dei døydde i ung alder. Dei som vaks upp var: Anders, f. 1784, g. 1816 Johanna Skjeie, s. Sørstrønen 6, Lars, f. 1792, g. 1818 Kari Midthus, s. Gjemdal 5, Tormund, f. 1793, s. n., Ingeborg, f. 1795, g. 1850 Ola Lepsøy, s. L. 4, Anna, f. 1797, g. 1816 Hans indre Haugland, s. i. H. 4, Gyrid, f. 1798, g. 1826 Ola Monsson nedre Rød, b. Fusa, Asbjørn, f. 1800, Ola, f. 1803, g. e. Dortea Ivars dtr. Håvardstun i Fana, b. Håvardstun, s. F. B. 803, Gjertrud, f. 1804, d. ug. Gjertrud Haugland var millom dei som i 1813 uviljandes hadde kjøpt tjuvegods av Katrina Berle og måtte leggja bøter, s. O. B. II 155. Asbjørn dreiv fiske og sat tolleg godt i det. Han døydde i 1844 og Gjertrud i 1842.
Tormund Asbjørnson ytre Haugland, f. 1793, bygsla farsbruket i 1826. G. 1825 Anna Lars dtr. Sørstrønen, f. 1801. Born: Ingeborg, f. 1829, s. n., Gjertrud, f. 1833, d. 1848. Tormund dreiv med sjøen likeins som fyremennene. Han døydde i 1858 og kona i 1878.
Peder Tomasson Lunde, f. 1818, vart i 1849 gift med Ingeborg Tormunds dtr. ytre Haugland, f. 1829, og fekk bygsla bruket etter verfaren. Av 4 søner vaks 3 upp: Tomas, f. 1851, s. n., Tormund, f. 1855, g. 1879 Johanna Røttingen, s. ytre Drange 2, Asbjørn, f. 1859, i Amerika. Peder hadde jakt og sigla på Nordland o. a. st. Han døydde i 1883 og Ingeborg i 1886.
Tomas Pederson ytre Haugland, f. 1851, bygsla farsbruket i 1879. G. 1878 Anna Anders dtr. Halhjem, f. 1856. Born: Maria, f. 1882, g. 1919 Johannes Kuventræ, s. Kuven 7, Peder, f. 1885, hamnearbeidar i Bergen, g. Lina Jans dtr. Koldal frå Fusa, Hans, f. 1890, s. n. Ein gut døydde ung. Tomas var bøkkar og dreiv ogso med sjøen. Han vart brått sjuk på ei ferd til Hatvik og døydde på Klyva i 1892.
Ekkja Anna Anders dtr. hadde so bruket nokre år.
Peder Paulson ytre Haugland, f. p. ytre Moberg 1842, vart i 1896 gift med ekkja Anna Anders dtr. og fekk same året bygsla bruket. Han hadde fyrr vore gift og busett på br. 2, s. d. Dei fekk ein son Tomas, f. 1898, s. br. 1. Peder var treskoarbeidar. Han fall frå i 1930 og kona i 1929.
Hans Tomasson ytre Haugland, f. 1890, bygsla bruket etter mori og stykfaren i 1919 og kjøpte det i 1931. G. 1914 Anna Lars dtr. Sørstrønen, f. 1892. Born: Alma, f. 1915, Klara, f. 1916, Tomas, f. 1918, trearbeidar, Leif, f. 1922, Asbjørn, f. 1932, Anbjørg, f. 1936. Hans er bøkkar og trearbeidar.
YTRE HAUGLAND 6.
Ola Mikkjelson ytre Haugland, f. ikr. 1626, og Jon Fabianson Midthus, f. ikr. 1620, var husmenn på garden i 1666. Um nokon av dei gjorde upptaket til dette bruket, veit me ikkje, men det er mykje truleg at ein av dei gjorde det. Me kjenner ikkje meir til desse husmennene eller huslydane deira.
Ola Størkson ytre Haugland, f. ikr. 1657, vart brukar her ikr. 1680. Han vart gift i 1681 med ei som heitte Marta, men som me elles ikkje veit meire um. Dei fekk i 1682 ein son Størk, som døydde ung. Marta fall frå i midten av 1680 åri, og Ola gifte seg att i 1687 med Anna Nils dtr. Indre Haugland, f. ikr. 1640. Dei fekk ikkje born. Ola døydde alt ikr. 1693.
Jon Størkson ytre Haugland, f. 1666, bygsla bruket etter broren. G. 1697 Kari Johannes dtr. Hjartåker frå Strandvik, f. p. Dale i Fusa ikr. 1660. Dei fekk 9 born, men berre 3 vaks upp: Ola, f. 1702, s. n., Anna, f. 1710, d. ug. 1733, Kari, f. 1715, d. ug. Jon dreiv med sjøen likeins som grannane. Han døydde i 1731 og kona i 1736.
Ola Jonson ytre Haugland, f. 1702, bygsla farsbruket i 1726. G. 1729 Barbru Lars dtr. ytre Moberg, f. 1703. Born: Jon (tvilling), f. 1734, d. ug., Anna, f. 1734, Magdela, f. 1738, s. br. 9, Barbru, f. 1744, g. 1781 Johannes Tveit, s. T. 1. Ei gjenta døydde tidleg. Barbru døydde på barseng då yngste dotteri vart fødd. Ola sat tungt i det, men greidde sitja med bruket til han døydde i 1760.
Lars Andersson bygsla halve bruket i 1761. Han var gift med ei som heitte Anna Ols dtr., f. ikr. 1715. Kvar Lars og Anna var frå og kom frå, veit me ikkje. Ingen av dei var frå Os. Anna døydde i 1763, og Lars som var barnlaus og sat svert tungt i det flutte då frå bruket og bygdi.
Daniel Olson ytre Lekven, f. 1736, bygsla halve bruket etter Ola i 1760, og då Lars Andersson flutte burt i 1763, bygsla han ogso den andre halvparten. G. 1761 Kari Anders dtr. ytre Haugland, f. 1739. Daniel dreiv fiske og sat tolleg godt i det. Han døydde alt i 1766. Eit barn som kom til verdi etter at faren fall frå døydde tidleg.
Ekkja Kari Anders dtr. hadde so bruket nokre år. I 1769 vart ho gift att med Johannes Osøyri og flutte då til Osøyri, s. O. 1.
Grannane på garden skifte no bruket millom seg og dreiv det saman med sine bruk nokre år.
Ola Larsson Haugen frå Samnanger, f. ikr. 1752, som tente på Lyssand, vart brukar ikr. 1780. G. 1789 Barbru Eivinds dtr. Hetleflåten, f. 1757. Born: Lars, f. 1790, med i ufreden 1808 – 14 og spurdest ikkje meir, Herborg, f. 1794, g. 1826 Jakob indre Tuen, s. i. T. 4. Tvo born døydde unge. Ola greidde ikkje å sitja med bruket, og i 1794 sa han det frå seg. Han fekk sidan festa ein plass på ytre Tuen, s. y. T. 4. der ein finn meir um han.
Ola Villumson ytre Haugland, f. 1769, bygsla bruket i 1794. Bruket var no mykje mindre enn det fyrr hadde vore då grannane hadde teke kvar sin part av det. G. 1795 Guro Hans dtr., f. ikr. 1762, som tente på indre Moberg, men som ikkje var frå Os. Born: Marta, f. 1797, g. 1821 Bernt Lunde, s. L. 4, Ingjerd, f. 1798, g. 1820 Anders Halhjem, s. H. 3, Villum, f. 1801, s. n., Maria, f. 1806, g. 1828 Simon Ferstad, s. F. 4. 3 born døydde unge. Ola dreiv med sjøen og greidde seg tolleg godt. Han var ein vyrd mann i grendi og var m. a. nytta som skyns- og takstmann. Ola døydde ikr. 1830 og kona i 1834.
Villum Olson ytre Haugland, f. 1801, bygsla bruket etter faren i 1825. G. 1824 Anna Kristens dtr., f. ikr. 1801, som tente på Haugland, men som ikkje var Osgjenta. Ho var truleg frå Fana eller Bergen. Born: Ola, f. 1825, s. n., Anna, f. 1827, s. n. 3 born døydde unge. Villum var fiskar likeins som faren. Korkje han eller kona vart gamle folk. Han døydde i 1849 og ho i 1850.
Ola Villumson ytre Haugland, f. 1825, bygsla farsbruket i 1849. G. 1850 Ingeborg Torgils dtr. Kuven, f. 1827. Ingeborg døydde alt same året som dei vart gifte og Ola året etter.
Nils Nilsson Lunde, f. 1822, vart i 1847 gift med Anna Villums dtr. ytre Haugland, f. 1827, og fekk bygsla bruket etter verbroren då han døydde. Av 6 born vaks 4 upp: Villum, f. 1849, d. 1867, Nils d. e., f. 1851, g. 1875 Serina Hatvik, s. indre Moberg 8, Ola (tvilling), f. 1854, s. n., Nils d. y., f. 1855, g. 1880 Kristina Sundøy, s. Lepsøy 5. Nils dreiv med sjøen likeins som fyremennene. Han døydde alt i 1855.
Ekkja Anna Villums dtr. hadde so bruket nokre år.
Jon Jonson Nordstrønen (far Jon Erikson Boga), f. 1819, vart i 1858 gift med ekkja Anna Villums dtr. og fekk bygsla bruket. Born: Jon, f. 1859, g. 1884 Kari Knuts dtr. Hundhamar, b. Haus, Annanias, f. 1862, s. n., Kristen, f. 1864, g. Ingeborg Hartveit frå Haus, b. Dale i Bruvik, Fartein, f. 1866, i Amerika, Anna f. 1874, b. Dale i Bruvik. Ein gut døydde ung. Jon dreiv skomakararbeid attåt gardsbruket. Han døydde i 1883.
Ekkja Anna Villums dtr. hadde bruket etter at mannen døydde. Sonen Annanias Jonson ytre Haugland, f. 1862, stjorna bruket på mori si bygsla nokre år, men reiste so til Dale i Bruvik, der han døydde i 1893. Han var gift 1884 med Gurina Kristians dtr. Valestrand frå Haus, f. 1864. Dotteri Kristina, som var fødd på Haugland i 1889, vart gift i Bergen 1911 med kjørar Bernhard Olsen. Anna Villums dtr. døydde 97 år gamall i 1924.
Ola Nilsson ytre Haugland, f. 1854, bygsla bruket etter mori. G. 1893 e. Serina Lars dtr. Sørstrønen, f. i Hatvik 1852. Ho hadde fyrr vore gift med ein bror åt Ola, s. indre Moberg 8, og hadde 6 born i fyrste giftarmålet. Siste giftarmålet var barnlaust. Ola dreiv treskoarbeid attåt gardsbruket. Han døydde i 1932 og kona i 1939.
Tomas Monsson Lunde, f. 1895, bygsla bruket etter Ola og kjøpte det av Universitetet i 1931. G. 1923 Margreta Eivinds dtr. Brekke frå Fitjar, f. 1898, som var systerdotter åt gamlekona i huset. Born: Erling, f. 1924, Magne, f. 1928, Nikolai, f. 1935. Tomas hev drive bøkkararbeid attåt gardsbruket.
YTRE HAUGLAND 7.
Anders Jakobson indre Haugland, f. 1707, vart fyrstemann på dette bruket då verfaren skifte det ut frå sitt bruk i 1732, s. br. 5. G. 1733 Gjertrud Ols dtr. ytre Haugland, f. 1708. Born: Helga, f. 1734, s. n., Lars, f. 1736, g. 1764 Agata Øvredal, s. Særvoll 2, Ola, f. 1736, ugift, gjekk under namn av «Storstovekongen», d. ikr. 1800, Kari, f. 1739, s. br. 6. 4 born, millom desse eit par tvillingar, døydde unge. Anders vart ikkje gamall, då han døydde alt i 1743.
Ekkja Gjertrud Ols dtr. hadde so bruket nokre år.
Ivar Sjurson Hamarhaug frå Kvinnherad, f. ikr. 1713, vart i 1747 gift med ekkja Gjertrud Ols dtr. og fekk bygsla bruket. Dei hadde ikkje born. Det var sverande smått for Ivar, og i 1759 måtte han lata bruket frå seg til stykdotteri utan å få kår. Han døydde ikr. 1770 og kona i 1775.
Kristoffer Andersson Øvredalen, f. 1734, vart i 1760 gift med Helga Anders dtr. ytre Haugland, f. 1734, og hadde alt året fyrr fenge bygsla bruket etter vermori og siste mannen hennar. Born: Anders, f. 1762, d. 1773, Ola, f. 1771, sjømann. Kristoffer sat ogso tungt i det. Han døydde alt i 1773.
Ekkja Helga Anders dtr. hadde so bruket i 6 år. Ho streva hardt for å berga bygsla si, men ho greidde det og fekk kår då ho let bruket frå seg. Det året då mannen hennar døydde, fekk ho ei tunna «undsætningskorn» av Staten og skulde for dette svara 2 dalar og 8 skjeling når ho fekk pengar. I 1798 krov futen inn pengane, men då hadde Helga vore død i fleire år. Ho døydde i 1792.
Ola Arneson ytre Haugland, f. 1747, bygsla bruket i 1779. G. 1783 Ingeborg Kristoffers dtr. ytre Haugland, f. p. Øvredal 1752. Born: Helga, f. 1785, d. ug. 1848, Anna, f. 1788, d. ug. ikr. 1810, Marta, f. 1792, g. 1819 Stein Forstrønen, s. F. 2. Ei gjenta døydde ung. Ola var fiskar og var m. a. med då Anders ytre Haugland kom i strid med Peder Leirvik, s. br. 5. Ola fortalde då på tinget at vårsildi det året vart teki ved Stolmen i 8 dagar og sidan ved Hiskjo. I 1793 var han med på dyreskyttri i Lyseklosterskogane, men var den einaste av skyttarane som slapp bot, s. br. 2. Ola døydde i 1808.
Ekkja Ingeborg Kristoffers dtr. hadde so bruket nokre år.
Hans Vermundson store Gjersvik frå Tysnes, f. ikr. 1777, vart gift med ekkja Ingeborg Kristoffers dtr. og bygsla bruket i 1812. Dei hadde ikkje born. Hans var fargar og vart i bygdi berre kalla «fargaren». Han var ein velstandsmann, og då han døydde hadde han 400 dalar ute på renta umframt det han åtte på Haugland. Hans hadde fenge ei dotter Brita fyrr giftarmålet, og han testamenterte 250 dalar til henne so ho vart ei rik gjenta. Hans døydde i 1849 og kona nokre år tidlegare.
Engjel Engjelson Holmefjord frå Fusa, f. 1813, bygsla bruket i 1849. Det var mange som vilde ha bruket, og det vart difor halde auksjon over bygsla. Engjel, som var høgstbjodande, måtte leggja heile 681 spd. i bygslepengar, dubbelt so mykje som vanleg bygsla. Engjel vart gift 1850 med Marta Hans dtr. Sandvik frå Samnanger, f. 1818. Born: Anna, f. 1851, d. ug. 1898, Engjel, f. 1853, g. 1875 Larsina Halhjem, s. H. 3, Hans, f. 1856, s. n., Marta, f. 1860, s. br. 9. Engjel døydde i 1888 og kona i 1900.
Hans Engjelson ytre Haugland, f. 1856, bygsla farsbruket i 1886. G. 1885 Anna Anders dtr. Lunde, f. 1862. Born: Engjel, f. 1885, s. br. 17, Maria, f. 1888, s. br. 18, Anders, f. 1890, s. n., Marta, f. 1895, g. 1917 Charles Bjørnsen, s. indre Haugland 12, Hanna, f. 1901, Olav, f. 1904, bøkkar. Ein gut døydde ung. Hans døydde i 1914 og kona i 1920.
Bruket vart no skift i tvo partar. Eldste sonen fekk ein tridjepart, s. br. 17, og ein yngre son fekk tvo tridjepartar, s. n.
Anders Hansson ytre Haugland, f. 1890, bygsla storparten av farsbruket i 1919. I 1931 kjøpte han bruket. G. 1917 Kari Nils dtr. indre Haugland, f. 1888. Born: Haldis, f. 1917, Nils, f. 1919, Arnfred, f. 1923, Laura, f. 1926. Anders er bøkkar og driv ogso treskoarbeid.
YTRE HAUGLAND 8.
Vinsjans Olson ytre Haugland, f. 1716, bygsla ein part av br. 2 i 1741 og skipa eit nytt bruk på garden. G. 1746 Anna Halvards dtr. Rein frå Strandvik, f. 1724. Born: Ola, i. 1751, s. n., Guro, f. 1760, s. n., Elsebet, f. 1762, s. n. Tvo born døydde unge. Vinsjans dreiv med sjøen og sat tolleg godt i det. Han døydde i 1772.
Ekkja Anna Halvards dtr. hadde so bruket nokre år. Ho hadde alle borni heime til hjelp på garden og greidde seg godt. Anna døydde i 1797.
Ola Vinsjansson ytre Haugland, f. 1751, bygsla bruket etter mori i 1785. I vilkårskontrakti heiter det at mori skulde ha: «1½ tønde korn så godt som findes, foster for en koe, skaffe hende hos mig frit hus med varme, rygt og goed tilsyn i sundhed og sygdom, alt upåklagelig som det vedståer at udvise mod sin moder.» Ola var ugift, men han hadde stor vyrdnad i bygdi og sat etter måten svert godt i det. Yngste systeri, Elsebet, stelte huset åt han, og eldste systeri Guro og mannen hennar, s. n., greidde med gardsbruket. Ola dreiv sjølv mest med sjøen. Han døydde i 1803 og systeri Elsebet ( nokre år etter. ?) vart i1808 gift med Åmund Mikkjelson Nordvik i Fana, s. F. B. 600.
Jørgen Olson indre Moberg, f. 1752, vart i 1787 gift med Guro Vinajans dtr. ytre Haugland, f. 1760, og vart buande på bruket hjå verbroren. Dei fekk 6 born, men berre tvo vaks upp: Vinsjans, f. 1787, g. 1818 Ragnhild Buskengen, s. Søvik 4, (tvilling), f. 1794, d. ug. Medan Ola livde, stod Jørgen og Guro for gardstellet, og etter han døydde var dei i nokre år brukarar på garden. Jørgen bygsla ikkje bruket, og me finn korkje han eller kona att etter 1814. Um dei døydde i åri millom 1808 og 1814 då presten ikkje skreiv nokon døde i kyrkjeboki, eller um dei flutte frå bygdi, veit me ikkje. Då me ikkje finn noko skifte etter han eller kona, er det mest truleg at han flutte burt.
Jon Hansson Skjeie frå Kvinnherad, f. 1772, bygsla bruket ikr. 1808. G. I 1804 Ingeborg Farteins dtr. Rød frå Kvinnherad, f. 1776, d. 1818, g. II 1820 Anna Jens dtr. Vollen (Skåla) frå Kvinnherad, f. 1789. Born: Hans, f. 1821, s. n. Jon var fiskar og dreiv med sjøen. Han døydde i 1851 og Anna i 1874.
Hans Jonson ytre Haugland, f. 1821, bygsla farsbruket i 1843. G. 1847 Marta Ols dtr. ytre Haugland, f. 1822. Av 4 born vaks tvo upp: Ingeborg, f. 1850, g. 1876 Knut Øvredal, s. Ø. 2, Jon, f. 1854, s. n. Hans dreiv fiske likeins som faren. I 1845 gjorde han upptak til freding av skogen på Hauglandsøyane og det vart gjort eit forlik millom alle på Haugland, slik at dei ikkje skulde ha gjeiter på Ytreøyi og at skogen på Indreøyi skulde heilt fredast. Hans døydde i 1885 og kona i 1886.
Jon Hansson ytre Haugland, f. 1854, bygsla bruket etter faren. G. 1879 Synneva Ols dtr. Røttingen, f. 1858. Dei hadde ikkje born. Jon dreiv med treskoarbeid, og var ogso i mange år landpostbod i ruta Søre Neset – Osøyri. Han døydde i 1918 og Synneva i 1936.
Paul Jakobson ytre Haugland, f. 1873, bygsla bruket etter Jon i 1908 og kjøpte det av Universitetet i 1931. G. I 1900 Magdela Hans dtr. Særvollsvik, f. 1876, d. 1927, g. II 1938 Marta Hans dtr. Lunde, f. 1898. Born: Jakob, f. 1901, s. br. 19, Gurina, f. 1903, g. 1927 sjauffør Arne Hansson Flåten, b. Fana, Anna f. 1906, fabrikkarb., b. Bergen, Hans, f. 1912, s. br. 24, Jon, f. 1917. Paul er bygningsmann og trearbeidar.
YTRE HAUGLAND 9.
Paul Olson ytre Haugland, f. 1705, som hadde bruk 4, heldt ein part att av bruket sitt då han i 1726 let resten frå seg til sonen. Sjå under bruk 4. Paul døydde her i 1754 og kona i 1748.
Hans Paulson ytre Haugland, f. 1709, bygsla i 1744 den jordi som faren hadde halde att av det gamle bruket og skipa her eit nytt bruk. G. I 1745 Lisbet Lars dtr. Røttingen, f. 1725, d. 1759, g. II 1760 Magdela Ols dtr. ytre Haugland, f. 1738, d. 1761, g. III 1762 Marta Ols dtr. Tveit, f. 1734. Born: Anna, f. 1752, ug., Ola d. e., f. 1756, g. 1791 Anna Skjeie, s. S. 6, Ola d. y., f. 1762, ug. 5 born døydde i ung alder. Sonen Ola den eldre tente hjå syskenbarnet sitt, Lars Sørstrønen, i 13 år fyrr han gifte seg til Skjeie. Ola fekk ikkje løni si hjå Lars, endå han kvart år hadde reist på vinterfiske for husbonden og tent upp til 37 dalar på lut for han i fisket um vinteren. Ola hadde difor Lars for retten og krov «gangbar tjenerløn i bygden» soleis:
Dei fyrste tvo åri berre mat og klær, dei næste tvo åri mat, sko og klær og ein dalar i pengar, deretter i tvo år 2 dalar i løn, og sidan 3 dalar i pengar, mat, sko og klær.
Hans dreiv fiske og sat tolleg godt i det dei fyrste åri, men etterkvart som konone hans døydde, og han måtte halda skifte etter dei, vart det tyngre og tyngre for han. Han døydde som ein fatig mann i 1771.
Ekkja Marta Ols dtr. stjorna so bruket til 1780. Ho vart då gift med Jørgen Særvoll som seinare var busett i Sørstrønen, s. S. 6. Marta sat sverande smått i det då ho var ekkja, og ho fekk i 1772 og 1773 ei tunna «undsætningskorn», for at ho ikkje skulde svelta ihel. 25 år etter krov Staten pengar for kornet med 2½ dalar, og lensmannen vitna på tinget at den nye mannen hennar Jørgen Sørstrønen «er en fattig husmand men som kan taale at udrede de skyldige 2½ rd. for sin hustrus undsætningskorn».
Anders Knutson ytre Moberg, f. 1752, bygsla bruket då Marta flutte. G. 1783 Guro Nils dtr. ytre Lekven, f. 1757. Born: Knut, f. 1784, Størk, f. 1787, Nils, f. 1792, Anders, f. 1796. Eit par tvillingsøner og tvo andre born døydde i ung alder. Anders sat tungt i det likeins som fyremannen. Han var millom dei som måtte leggja bot for skytteri i Lyseklosterskogane, s. br. 2. Anders døydde alt i 1798.
Ekkja Guro Nils dtr. hadde so bruket nokre år. Ho streva hardt for å greida seg, og borni måtte ut i tenesta fyrr dei vart vaksne. Me finn ikkje nokon av dei att i Osbygdi. Guro måtte snart lata bruket frå seg, og ikr. 1810 vart ho gift att med Svein ytre Lekven, s. y. L. 5.
Berge Olson Haugland frå Kvinnherad, f. 1755, bygsla bruket i 1801. Han hadde fyrr vore busett på Fet i Kvinnherad, der dei fleste borni hans var fødde. G. I 1785 Marta Lars dtr. Leite frå Kvinnherad, f. 1759, d. 1793, g. II 1794 Lisbet Lars dtr. Lund frå Kvinnherad, f. p. Rosseland 1768, d. på barseng 1804, g. III 1806 AnnaTorkjells dtr. Lund frå Kvinnherad, f. 1785. Born: Ola, f. 1785, b. Kvinnherad, Lars d. e., f. ikr. 1788, b. p. Teigen under store Ækre i Kvinnherad, Paul, f. 1790, s. br. 11, Peder, f. 1792, g. 1820 Magdela Ols dtr. Os, s. Skogen 2, Synneva, f. 1793, ug., Lars d. y., f. 1795, g. 1828 Siri Jens dtr. Fet, b. p. Lande i Kvinnherad, Marta, f. 1801, s. n. 3 born døydde unge. Berge var ein drivande kar og sat tolleg godt i det. Storparten av dei ting som tjuvkvinna Katrina Berle stal i 1813, s. O. B. II 155, tok ho frå staburet åt Berge. Han døydde i 1834 umlag samstundes med kona.
Lars Andersson Storum, f. 1803, vart i 1829 gift med Marta Berges dtr. ytre Haugland, f. 1801, og fekk året etter bygsla bruket etter verfaren. Dei hadde ikkje born. Lars dreiv fiske og anna arbeid. Han døydde i 1872 og Marta i 1870.
Jakob Paulson ytre Haugland, f. 1831, som var brorson åt Marta, bygsla bruket i 1861. G. I 1858 Olina Peders dtr. Halhjem, f. 1832, d. 1863, g. II 1864 Anna Peders dtr. Hahjem, f. 1839. Born: Kristi, f. 1858, g. 1896 Anders Særvoll, s. S. 5, Lars, f. 1860, s. n., Olina, f. 1865, i Amerika, Marta, f. 1868, g. 1887 Jens Røttingen, s. R. 3, Peder, f. 1871, i Armerika, Paul, f. 1873, s. br. 8, Ola, f. 1877, g. 1902 Magdela Røttingen, s. R. 18. Jakob var styrar av ostraanlegget på Indreøy, s. Kvalesund 2, og dreiv ogso treskoarbeid. Han døydde i 1897 og kona i 1910.
Lars Jakobson ytre Haugland, f. 1860, bygsla farsbruket i 1891. G. 1886 Marta Engjels dtr. ytre Haugland, f. 1860. Lars hev drive fiske og treskoarbeid. Han hev vore med i likningi og ymse andre styre i bygdi. Marta døydde i 1938.
Engjel Larsson indre Haugland, f. 1899, kjøpte bruket av Universitetet i 1931 og vart busett her. G. 1923 Brita Anders dtr. Særvoll, f. 1898, som var systerdotter åt fyremannen på bruket. Born: Lars, f. 1924, Lilly, f. 1925, f. 1927, Titta, f. 1928, Kristi, f. 1932, Einar, f. 1934, Bernt Egil, f. 1938. Engjel er murar og steinarbeidar.
YTRE HAUGLAND 10.
Eivind Jonson ytre Haugland, f. 1755, som hadde br. 4, heldt att halve bruket då han let resten frå seg til eldste sonen i 1799. Eivind hadde sin halvpart til 1815. Sjå um Eivind under br. 4.
Ola Eivindson ytre Haugland, f. 1790, bygsla farsbruket i 1815. G. 1816 Anna Anders dtr. indre Lekven, f. 1793. Born: Eivind, f. 1817, g. 1841 Marta indre Haugland, s. i. H. 3, Anna, f. 1819, d. ug. 1843, Marta, f. 1822, s. br. 8, Anders, f. 1824, s. n., Kari, f. 1829, g. 1850 Lars indre Haugland, s. i H. 5. Ola dreiv med båtbyggjing og ymse trearbeid. I 1835 hadde han og nokre andre karar på Søre Neset kjøpt materiale til arbeidet sitt i skogen på Drange. Drangsmannen sa at han hadde fenge løyve til å selja skog, men jordeigaren Formann sa nei, og det vart eit stort uppstyr um skogkjøpet. Ola døydde i 1871 og kona i 1859.
Anders Olson ytre Haugland, f. 1824, bygsla bruket etter faren. G. I 1846 Mari Ols dtr. Mobergslien, f. 1817, d. 1874, g. II 1877 Guro Eivinds dtr. ytre Tuen, f. 1821. Born: Ola d. e., f. 1848, s. n., Jon, f. 1850, g. 1874 Malena Tøsdal, s. indre Haugland 4, Ola d. y., f. 1853, g. 1878 Agata Lunde, s. L. 6, Eivind, f. 1858, i Amerika. Tvo gjentor døydde unge. Anders var bøkkar og dreiv ogso fiske. Han hadde ymse tillitsyrke i bygdi og var m. a. med i heradstyret 1864 – 67 og 1870 – 73. Anders døydde i 1902 og Guro i 1898.
Ola Andersson ytre Haugland, f. 1848, bygsla farsbruket i 1888. G. 1885 Kari Arnes dtr. Lunde, f. 1865. Born: Maria d. e., f. 1887, d. 1899, Anna f. 1892, d. 1904, Andreas, f. 1896, s. n., Maria d. y., f. 1901, hushjelp, b. Bergen, Eivind, f. 1904, i Amerika. Ola dreiv treskoarbeid attåt gardsbruket. Han døydde i 1936 og kona i 1923.
Andreas Olson ytre Haugland, f. 1896, bygsla farsbruket i 1919 og fekk kjøpa det i 1931. G. 1915 Inger Berntine Johannes dtr. Bjørkelund (Vestervik) frå Varaldsøy, f. 1891. Born: Ola, f. 1915, trearbeidar, Birgit, f. 1917, Anna, f. 1919, Pernilla, f. 1920, Ragnhild, f. 1922, Maria, f. 1924, Arne, f. 1926, Johannes, f. 1928, Kari, f. 1930. Andreas hev vore bøkkar og drive steinarbeid. Han er no vaktmann ved Bahus møbelfabrikk.
YTRE HAUGLAND 11 (Velhaugen).
Paul Bergeson ytre Haugland, f. p. Fet i Kvinnherad 1790, fekk i 1823 grunnsetel på tuft «til en glasstue og en lade» på bruk 9 som faren hadde bygsla. I 1833 fekk han festa tufter av same bruket til fleire hus. G. 1818 Kristi Jakobs dtr. Ferstad, f. 1794. Born: Berge, f. 1817, i Amerika, der han var skippar på ein kystbåt, s. O. B. II 36, Brita, f. 1821, g. 1844 Albert Hansson Mehn i Holsund, Jakob, f. 1831, s. br. 9, Ola, f. 1834, sjømann, spurdest ikkje meir. Paul vart utskriven som soldat i 1812 og var ute i dei siste ufredsåri 1812 – 14. Han døydde i 1848 og kona året etter. Bruket fall attende til dei andre bruki på garden.
YTRE HAUGLAND 12 (Velhaugen).
Lars Larsson Halhjem, f. 1809, fekk i 1845 festa eit jordstykke «Velhaugen» av verfaren sitt bruk, br. 3, og busette seg her. G. 1837 Brita Arnes dtr. ytre Haugland, f. 1818. Born: Lars, f. 1838, i Amerika, s. O. B. II 36, Brita, f. 1842, s. n., Arne, f. 1845, arbeidar i Bergen, g. 1873 Anna Hans dtr. frå Lærdal i Sogn, Guro, f. 1847, g. 1879 Nils Lunden, s. L. 2, Anders, f. 1851, s. br. 14. Ein gut døydde ung. Lars vart ikkje gamall. Han var bygningsmann, og då han ein dag um sumaren 1851 arbeidde på eit hus, fall han og rende ein tollekniv i livet på seg so han døydde.
Ekkja Brita Arnes dtr. hadde so bruket i heile 17 år. Ho døydde 90 år gamall i 1908.
Hans Hansson Bjoarvik, f. 1835, vart i 1864 gift med Brita Lars dtr. ytre Haugland, f. 1842, og fekk bygsla bruket etter vermori i 1868. Born: Lars, f. 1865, s. n., Metta, f. 1866, g. 1895 Nils Drange, s. Søvik 8, f. 1869, fabrikkarbeidar, Hans, f. 1873, d. ug. 1900, Olina, f. 1876, g. 1902 Lars Hildershamn, s. Storum 7, Lovisa, f. 1879, d. ung, Hansina, f. 1880, g. Elias Hansson Bjørnen, i Amerika, Arne, f. 1883, i Amerika. Hans var skomaker og var attåt ein kjend spelemann i bygdi. Han døydde i 1921 og kona i 1919.
Lars Hansson ytre Haugland, f. 1865, festa farsbruket i 1895. G. 1895 Agata Johannes dtr. indre Drange, f. 1864. Born: Harald, f. 1895, s. n., Johannes, f. 1897, g. 1924 Karina indre Haugland, s. i. H. 2, Hanna Olina, f. 1902, g. 1936 Ole Jørgensen, s. indre Moberg 25, Lars, f. 1908, trearbeidar. Lars var styrmann og reiste ute. Han døydde i 1919.
Harald Larsson ytre Haugland, f. 1895, bygsla bruket etter faren i 1919 og kjøpte det i 1931. G. 1914 Hanna Ols dtr. Lunde, f. 1892. Born: Herman, f. 1915, trearbeidar, g. 1936 Margot Elias dtr. indre Haugland, Leif, f. 1916, trearbeidar, Magdela, f. 1919, Ågot, f. 1922, Olav, f. 1926, Arne f. 1929. Harald er bøkkar og trearbeidar og hev ogso drive målararbeid.
YTRE HAUGLAND 13 (Haugen).
Ola Jakobson ytre Haugland, f. 1827, festa i 1853 tvo innangjerdes jordstykke på bruk 2, der han bygde og busette seg. G. 1851 Gjertrud Sverkes dtr. Vinnes frå Strandvik, f. 1825. Born: Jakob, f. 1854, Anders, f. 1857, Ola, f. 1859, Annanias, f. 1864, d. ung. Ola dreiv med sjøen og var ogso bygningsmann. I 1876 reiste han til Amerika, og hadde kona og dei tvo sønene sine med seg. Eldste sonen Jakob var reist over i 1873, s. O. B. II 36. Då Ola flutte, fall plassen attende til hovudbruket og høyrer no til br. 2.
YTRE HAUGLAND 14.
Anders Larsson ytre Haugland, f. 1851, festa i 1898 eit jordstykke på bruk 7 og busette seg her. G. 1897 Frida Albrigts dtr. Grindevoll, f. 1856, som fyrr hadde vore gift med Lars Skjeie, s. S. 4. Born: Marta, f. 1877, g. 1907 fløtmann Johan Johannesson Skarnes frå Lindås, b. Bergen, Anna (tvilling), f. 1898, i Amerika, Lovisa, f. 1898, hushjelp, b. Bergen, Frida, f. 1900, g. postbud Bjarne Hanssen, b. Bergen. Anders var sjømann og reiste i langfart. Han døydde alt i 1900.
Ekkja Frida Albrigts dtr. hadde so bruket til ho døydde i 1912. Stykket fall då attende til hovudbruket, s. br. 17.
YTRE HAUGLAND 15 (Skulehuset).
Skulehuset på Haugland vart bygt i 1893, då den gamle Nesjakrinsen vart kløyvt i tvo krinsar, søre og nore Neset. Olav Andersson Engen, f. 1867, var lærar i krinsen ved kløyvingi i 1893 og vart fyrste buande mann i skulehuset. I 1899 flutte han til Ålesund, s. O. B. I 369. G. 1899 Dagny Daniels dtr. Nedrebø frå Forsand i Ryfylke, f. 1869. Born: Arne, f. 1900, lærar, g. 1932 Gunhild Skjæveland, b. Stavanger, Dagfinn, f. 1902, d. ung. Sigleif, f. 1903, millomskulestyrar, g. 1932 Ruth Brodahl, b. Høyland ved Stavanger, Odd, f. 1904, arbeidsformann, g. 1933 Anna Elisabet Tunem, b. Opstad, Daniel, f. 1906, hovmeistar, g. 1935 Laura Knutsen, b. Oslo, Åsta, f. 1908, jordmor, g. 1934 kontormann Berner Welde, Sigfrid, f. 1911, telefonassistent, g. 1938 fotograf Sverre Eskildsen, b. Stavanger.
Jakob Djuvik var busett her frå 1899 til 1910. Sjå um han og huslyden hans under Os 8.
Arne Styrkson Skjeie frå Strandebarm, f. 1877, vart lærar i krinsen og busette seg her i 1910. G. 1901 Ingeborg Nikoline Jans dtr. Føien frå Stord, f. 1868. I 1922 flutte han til Ølen der han enno er. Sjå O. B. I 371.
Georg Johnsen, f. i Årstad ved Bergen 1897, vart lærar her i 1922 og tok bustad i skulehuset. G. Borghild Andreas dtr. Hagen frå Meland, f. 1897. Born: Kjell, f. 1921, Atle, f. 1930, Frøydis, f. 1933, Geirmund, f. 1937. I 1929 vart han lærar i Fana, det han framleis er. Sjå ogso O. B. I 372.
Martha Tomas dtr. Heggland, f. 1874, vart lærar her i 1921. Sjå um henne O. B: I 372. I 1933 tok ho avskil som lærar og flutte frå skulehuset til Lekven.
Magnus Olson Askvik, f. 1903, busette seg her i 1929 då han vart lærar i krinsen. G. 1931 Hjørdis Hans dtr. Thunold frå Bergen, f. 1910. Born: Ottar, f. 1932, lngemar, f. 1933, Magnus, f. 1935, Hjørdis, f. 1939, d. ung. Magnus hev vore lærar i Utsira og i Eidskog på Hedmark fyrr han kom til Os. Han var ogso eit år i Amerika for å studera skulestell. Kona døydde i 1939.
Anna Tørris dtr. Grindheim frå Etne, f. 1902, vart lærar her i 1933 og er busett i skulehuset. Ho hadde fyrr vore lærar i Etne. Sjå meir under Lunde 3.
YTRE HAUGLAND 16 (Storhaugen).
Sjur Kristofferson Ferstad, f. 1885, overtok i 1906 ein landhandel som broren Johannes var byrja med i 1901. G. 1907 Gjertina Johannessen frå Hordabø, f. 1884. Born: Agnes, f. 1908, g. 1934 sjauffør Nils Arneson Halhjem. Johanna, f. 1909, g. 1929 sjauffør William Høiesen, Sigrunn, f. 1910, g. 1933 gartnar Olaf Olson Lunde. Sjur døydde alt i 1910.
Ekkja Gjertina Ferstad stjorna handelen eit par år etter at mannen døydde.
Halvard Olson ytre Haugland, f. 1894, vart i 1912 gift med ekkja Gjertina Ferstad og heldt fram med handelen under firmanamn A/S Brødrene Haugland. I 1912 bygde han handelshus på eit jordstykke som han festa på br. 2, og i 1931 kjøpte han stykket. Born: Hildur, f. 1913, g. 1935 bakar Johannes Olson Sjøbøen, b. Haugland (born: Kirsten, f. 1936, Grete, f. 1939), Ingvald, f. 1914, tapetserarbeidar, Olav, f. 1915, trearbeidar, Ingeborg, f. 1918, g. 1939 snikkar Ingolf Tunold, Gotfred, f. 1920, trearbeidar, Halvard, f. 1923, Johannes, f. 1925. Halvard hev i 1939 leigt handelsplassen burt til Os forbruksforening.
YTRE HAUGLAND 17 (Sjøstrand).
Engjel Hansson ytre Haugland, f. 1885, bygsla tridjeparten av farsbruket, br. 7, då det i 1919 vart skift i tvo partar. Bruk 14 var falle attende til hans bruk, og han kjøpte samstundes husi som stod att på det bruket. G. 1908 Anna Matilde Ådland frå Bergen, f. 1888. Born: Hans, f. 1919, trearbeidar, Borghild, f. 1922, Agnes, f. 1927. 3 born døydde unge. Engjel var bøkkar og arbeidde mykje i Bergen. Han døydde alt i 1928.
Ekkja Anna Matilde Haugland hev stjorna bruket etter at mannen døydde.
YTRE HAUGLAND 18 (Haugstveit).
Kristian Tomasson Lunde, f. 1890, bygsla i 1921 eit stykke av verfaren sitt bruk, br. 7, og busette seg her. G. 1916 Maria Hans dtr. ytre Haugland, f. 1888. Born: Hans, f. 1916, målar, Tilla, f. 1919, Anna, f. 1920, Tomas, f. 1926. Kristian hev drive målararbeid og er uppsynsmann ved ein villaeigedom.
YTRE HAUGLAND 19 (Fagerheim).
Jakob Paulson ytre Haugland, f. 1901, festa i 1924 ein part av farsbruket, br. 8, og bygde her. I 1931 kjøpte han bruket. G. 1926 Hanna Anders dtr. Bjørnen, f. 1899. Born: Magdela, f. 1927, Paul (tvilling), f. 1931, Asbjørn, f. 1931, d. ung. Jakob er byggmeistar og er no busett i Fana.
YTRE HAUGLAND 20 (Sjøli).
Jernbanefullmekt Vilhelm Moberg, f. 1875, kjøpte i 1928 eit stykke av mori og stykfaren sitt bruk, br. 6, og bygde seg sumarhus her. G. 1897 Olava Sjøli frå Sør-Odal, f. 1873. Born: Svanhild, f. 1897, g. 1917 jernbanefullmekt Rolf Lunde, Vilhelm Olaf, f. 1900, likningsfullmekt, g. 1926 Sigrid Tendeland, Solveig, f. 1902, arkivar. Vilhelm er busett i Oslo. Sjå um han O. B. II 63.
YTRE HAUGLAND 21 (Sjøviken).
Fru Stephanie Tschudi Irgens og mannen Aksel Irgens kjøpte i 1931 eit stykke av ytre Haugland si utmark på Indreøy og bygde her. Eigedomen vert nytta til sumarbustad.
YTRE HAUGLAND 22 (Solvang).
Simon Kristianson Bjørnevik (Bjørnen), f. 1912, kjøpte i 1936 eit stykke av br. 2og busette seg her. G. 1935 Ingrid Engjels dtr. Bruarøy (Røttingen), f. 1912. Born: Hjørdis, f. 1936, Edvard, f. 1938. Simon er snikkar og trearbeidar.
YTRE HAUGLAND 23 (Åse).
Nils Reinertson Åse, f. 1911, kjøpte i 1936 eit stykke av br. 7, der han bygde og busette seg. G. 1935 Jenny Lars dtr. Røttingen, f. 1911. Born: Aslaug, f. 1936. Nils er trearbeidar.
YTRE HAUGLAND 24 (Solli).
Hans Paulson ytre Haugland, f. 1912, kjøpte i 1938 eit stykke av farsbruket, br. 8, og bygde her. G. 1935 Gunhild Ols dtr. Lunde, f. 1913. Born: Magnus, f. 1938. Hans er snikkar og trearbeidar.
YTRE HAUGLAND 25 (Ljosheim).
Simon Engjelson ytre Haugland, f. 1912, skøytte i 1938 eit stykke av farsbruket, br. 3, og busette seg her. G. 1937 Borghild Svendsen frå Fitjar. Born: Kåre, f. 1939. Simon er treskjerar og snikkar.
YTRE HAUGLAND 26 (Olderlid).
Kjøpmann K. Hvidsten frå Bergen kjøpte i 1938 eit utmarkstykke av br. 1 og bygde på bruket. Eigedomen er nytta til sumarbustad.
YTRE HAUGLAND 27 (Leikvang).
Disponent og meklar Peder M. Leganger frå Bergen kjøpte eit stykke av br. 1 i 1939 og byggjer sumarstad her.
YTRE HAUGLAND 28 (Solborg).
Kjøpmann Teodor Lunde frå Bergen kjøpte i 1939 eit jordstykke av broren på br. 6 og hev bygt på bruket. Han nyttar eigedomen til sumarbustad.